توضیحات کامل درمورد آنژیوگرافی و آنژیو پلاستی
آنژیوگرافی ، یک روش تصویربرداری پزشکی است که با استفاده از رادیواکتیو ماده یا مادهای مغناطیسی، تصویری از رگها یا عروق بدن انسان ایجاد میکند. این روش برای تشخیص مشکلات رگی و عروقی مانند تنگیها، سدیمها، توسعهها، خونریزیها و نارونگیهای عروقی استفاده میشود. در آنژیوگرافی، پزشک یک ماده رادیواکتیو یا ماده مغناطیسی به عروق بیمار تزریق میکند. سپس با استفاده از دستگاهی به نام آنژیوگراف، تصاویری از عروق بدن بیمار گرفته میشود. این روش برای بررسی مشکلات رگهای قلب، مغز، پا، کلیهها و سایر اعضای بدن استفاده میشود. آنژیو پلاستی یا آنژیوپلاستی، یک روش جراحی است که برای درمان تنگیها و سدیمهای عروقی استفاده میشود. در این روش، پزشک با استفاده از یک لوله بلند و نازک به نام کاتتر، به داخل عروق بیمار نفوذ میکند. سپس با استفاده از مهار کنندهها و بالنهای کاتتر، عروق را گشوده و تنگیها و سدیمها را برطرف میکند. در بعضی موارد، پزشک میتواند مادهای به نام استنت درون عروق بیمار قرار دهد تا عروق باز باقی بمانند. این روش به عنوان آنژیوپلاستی با استنت شناخته میشود.( کلینیک تخصصی درمان عروقی, تروما و اندوواسکولار,آنژیوگرافی و آنژیو پلاستی )
آنژیو پلاستی معمولا برای درمان تنگیهای عروقی در قلب، مغز، پا، کلیهها و سایر اعضای بدن استفاده میشود. این روش میتواند به جای جراحی باز قفسه سینه یا عملیات باز قلبی در برخی موارد استفاده شود و مزیتهایی مانند کمترین ریسک عفونت و بهبود سریعتر بیمار را دارد.
آیا آنژیوگرافی برای تشخیص مشکلات رگی و عروقی در سایر اعضای بدن هم استفاده میشود؟
بله، آنژیوگرافی برای تشخیص مشکلات رگی و عروقی در سایر اعضای بدن هم استفاده میشود. این شامل تصویربرداری عروق مغزی، عروق کلیه، عروق پا و سایر اعضای بدن میشود. در حقیقت، آنژیوگرافی یک روش تصویربرداری پویا است که قادر به تصویربرداری عروق و رگهای بدن در هر نقطه از بدن است، به شرطی که عروق در آن ناحیه قادر به تزریق ماده رادیواکتیو یا ماده مغناطیسی باشند.
در برخی از موارد، آنژیوگرافی ممکن است برای تشخیص مشکلات رگی و عروقی در اعضای دیگری مانند ریهها، کبد و سایر اعضای بدن نیز مورد استفاده قرار گیرد. با این حال، استفاده از آنژیوگرافی در هر صورت باید مورد ارزیابی دقیق پزشک قرار گیرد و فقط در صورتی که برای تشخیص دقیق مشکلات رگی و عروقی لازم باشد، صورت گیرد.
( کلینیک تخصصی درمان عروقی, تروما و اندوواسکولار,آنژیوگرافی و آنژیو پلاستی )
آیا آنژیوگرافی برای تشخیص سایر بیماریها هم مورد استفاده قرار میگیرد؟
آنژیوگرافی عمدتاً برای تشخیص مشکلات رگی و عروقی مورد استفاده قرار میگیرد، اما در برخی موارد ممکن است برای تشخیص برخی از بیماریهای دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، آنژیوگرافی میتواند به عنوان یک روش تصویربرداری در تشخیص برخی از تومورهای خونی و انسدادهای ترومبوزی استفاده شود. همچنین در برخی موارد، آنژیوگرافی میتواند برای تشخیص برخی از بیماریهای عفونی مانند آندوکاردیت به کار گرفته شود.
به هر حال، باید توجه داشت که هر استفاده از آنژیوگرافی برای تشخیص بیماریهای دیگر باید برای هر بیماری مورد بررسی و ارزیابی دقیقی قرار گیرد و فقط در صورتی که بهترین روش تشخیصی برای بیماری مورد نظر باشد، استفاده گردد. همچنین، باید توجه داشت که استفاده از آنژیوگرافی ممکن است با مشکلات و عوارضی همراه باشد، به عنوان مثال عفونت، حساسیت به ماده تزریقی و خطر ایجاد خونریزی، که باید در صورت نیاز، با پزشک معالج مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
آیا برای کاهش خطر عوارض آنژیوگرافی، روشهای جایگزینی وجود دارد ؟
بله، برای کاهش خطر عوارض آنژیوگرافی، روشهای جایگزینی هم وجود دارد. در برخی موارد، روشهای تشخیصی جایگزینی مانند تصویربرداری با رادیوییزوتوپهای نورپردازی (PET)، تصویربرداری مغناطیسی هستهای (MRI) و تصویربرداری کامپیوتری (CT) میتوانند به عنوان جایگزینی برای آنژیوگرافی استفاده شوند.
در مقایسه با آنژیوگرافی، روشهای تشخیصی جایگزینی معمولاً کمترین خطر عوارض را دارند. به عنوان مثال، در مقایسه با آنژیوگرافی، تصویربرداری MRI فاقد استفاده از ماده رادیواکتیو است و بنابراین خطر عوارض ناشی از این ماده بسیار کمتر است.
با این حال، در برخی موارد، آنژیوگرافی هنوز به عنوان روش تشخیصی دقیقی برای برخی مشکلات رگی و عروقی شناخته میشود و روشهای جایگزینی نمیتوانند به همان دقت و صحت تشخیصی دست یابند. بنابراین، استفاده از هر یک از این روشها باید با توجه به مشکلات و نیازهای بیمار و در مشورت با پزشک معالج مورد تصمیمگیری قرار گیرد.
( کلینیک تخصصی درمان عروقی, تروما و اندوواسکولار,آنژیوگرافی و آنژیو پلاستی )
مزیت های آنزیوگرافی چیست ؟
آنژیوگرافی یکی از روشهای تصویربرداری پزشکی است که در بررسی مشکلات رگی و عروقی مورد استفاده قرار میگیرد. مزیتهای آنژیوگرافی عبارتند از:
- دقت بالا : آنژیوگرافی به عنوان یک روش تصویربرداری پویا، قابلیت تصویربرداری رگها و عروق بدون نیاز به قطع کردن جریان خون را داراست. این روش قابلیت تشخیص دقیق و صحت بالایی را در تصویربرداری مشکلات رگی و عروقی دارد.
- قابلیت تصویربرداری در زمان واقعی : آنژیوگرافی به عنوان یک روش تصویربرداری پویا، قابلیت تصویربرداری در زمان واقعی را دارد، به این معنا که پزشک معالج میتواند به صورت همزمان با تزریق ماده تصویربرداری، تغییرات رویکردی و رفتار رگها و عروق را در زمان واقعی مشاهده کند.
- کمترین نیاز به جراحی : در برخی موارد، آنژیوگرافی میتواند به عنوان روش تشخیصی بدون نیاز به جراحی و با کمترین خطر عوارض مورد استفاده قرار گیرد.
- کاربرد گسترده : آنژیوگرافی در تشخیص مشکلات رگی و عروقی در انواع بیماریها مانند بیماریهای قلبی، مغزی، کلیوی و برخی از بیماریهای عفونی مورد استفاده قرار میگیرد.
- قابلیت مداومت : در برخی موارد، آنژیوگرافی به عنوان یک روش درمانی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. به عنوان مثال، میتوان با استفاده از آنژیوگرافی، جریان خون در رگها و عروق را بهبود داد و به درمان برخی از بیماریهای رگی و عروقی کمک کرد.
به هر حال، باید توجه داشت که همانند هر روش تشخیصی دیگری، آنژیوگرافی نیز ممکن است با عوارض و مشکلاتی همراه باشد. بنابراین، استفاده از این روش باید با توجه به مشکلات و نیازهای بیمار و با توصیه پزشک معالج مورد تصمیمگیری قرار گیرد.
آیا آنژیوگرافی عوارض هم دارد ؟
بله، آنژیوگرافی ممکن است با عوارضی همراه باشد. برخی از عوارض ممکن از آنژیوگرافی عبارتند از :
- عوارض الرژیک : برخی از بیماران ممکن است به ماده تزریقی که برای آنژیوگرافی استفاده میشود، حساسیت داشته باشند و عوارض الرژیک مانند خارش، تورم و آنافیلاکسی را تجربه کنند.
- عفونت : ممکن است به دلیل ورود ماده تزریقی به داخل بدن، عفونت در محل تزریق ایجاد شود.
- خطر ایجاد خونریزی : در صورتی که ماده تزریقی به داخل عروقی که دیواره ضعیفی دارد تزریق شود، خطر ایجاد خونریزی وجود دارد.
- خطر ایجاد نارسایی کلیه : ماده تزریقی که برای آنژیوگرافی استفاده میشود، ممکن است باعث کاهش جریان خون و ایجاد نارسایی کلیه شود.
- خطر ایجاد ترومبوز : در برخی موارد، آنژیوگرافی ممکن است باعث ایجاد ترومبوز (خونریزی داخل عروق) شود.
- خطر ایجاد سوءتغییرات ریتم قلبی : در برخی موارد، ماده تزریقی ممکن است باعث ایجاد سوءتغییرات ریتم قلبی شود.
باید توجه داشت که عوارض بالا نیز نشان دهنده تمامی عوارض ممکن نیستند و باید هرگونه عارضه یا نگرانی پس از انجام آنژیوگرافی با پزشک معالج مورد بحث و بررسی قرار گیرد. همچنین، برای کاهش خطر عوارض، باید به دقت به دستورالعملهای پیش و پس از آنژیوگرافی عمل کرد و هرگونه عوارض و نارساییها را به پزشک معالج گزارش کرد.
( کلینیک تخصصی درمان عروقی, تروما و اندوواسکولار,آنژیوگرافی و آنژیو پلاستی )
مراقبت های بعد از آنژیوگرافی
پس از انجام آنژیوگرافی، باید به دقت به دستورالعملهای پس از آنژیوگرافی عمل کرد تا خطر عوارض و نارساییهای ممکن کاهش یابد و به بهبودی سریعتر کمک شود. برخی از مراقبتهای بعد از آنژیوگرافی عبارتند از:
- استراحت : پس از انجام آنژیوگرافی، باید به مدت چند ساعت استراحت کرد و فعالیتهای شدید را اجتناب کرد.
- مصرف مایعات : مصرف مایعات به میزان کافی (مانند آب، آبمیوه، نوشیدنیهای بدون الکل و…) کمک میکند تا ماده تزریقی از بدن خارج شود و احتمال ایجاد نارسایی کلیه کاهش یابد.
- تزریق مقدار کافی از ماده حاجب : ممکن است پزشک معالج شما به شما در خصوص مصرف مقدار کافی از ماده حاجب پیشنهاد دهد تا خطر خونریزی در محل تزریق بیشتر نشود.
- استفاده از یخ : استفاده از یخ در محل تزریق به کاهش درد و تورم کمک میکند.
- مصرف داروهای تسکیندهنده درد : ممکن است پزشک معالج شما به شما داروهای تسکیندهنده درد پیشنهاد دهد تا درد و تورم در محل تزریق کاهش یابد.
- پیگیری موارد پزشکی : در صورتی که هرگونه عوارضی پس از انجام آنژیوگرافی تجربه کردید، به پزشک معالج خود اطلاع دهید و در صورت لزوم به مرکز درمانی مراجعه کنید.
حتما قبل از انجام آنژیوگرافی، دستورالعملهای دقیق پیش و پس از آنژیوگرافی را با پزشک معالج خود مطالعه کنید و در صورتی که هرگونه سوال یا نگرانی دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
آنژیو پلاستی چطور انجام میشود ؟
آنژیوپلاستی یا روش گسترش عروق قلبی (coronary angioplasty)، یک روش درمانی برای درمان برخی از نارساییهای قلبی است. در این روش، پزشک با وارد کردن یک لوله نازک (کاتتر) از راه عروقی به داخل قلب، به محل تنگی و یا بستگیهای موجود در عروق قلبی دسترسی پیدا میکند و با گسترش آنها، جریان خون به قلب را بهبود میبخشد.
مراحل انجام آنژیوپلاستی عبارتند از :
- بیهوشی : ابتدا بیمار باید بیهوش شود تا پزشک بتواند به راحتی به داخل عروق قلبی دسترسی پیدا کند. برای این منظور، ممکن است از بیهوشی موضعی یا کلی استفاده شود.
- ورود لوله کاتتر: پس از بیهوشی، پزشک یک لوله نازک (کاتتر) را از راه عروقی به داخل قلب و عروق قلبی مورد نظر وارد میکند.
- تزریق ماده رادیواکتیو : پزشک ممکن است ماده رادیواکتیو به عنوان یک نشانگر راهنمایی برای تعیین محل تنگی و یا بستگیهای عروقی استفاده کند.
- گسترش عروق : پس از تعیین محل تنگی و یا بستگیها، پزشک با استفاده از بالونهای کوچک، محل تنگی و یا بستگی را گسترش میدهد. بالونها سپس باز میشوند و درجای خود باقی میمانند.
- تزریق ماده حاجب : پس از گسترش عروق، پزشک ممکن است ماده حاجب را در محل تزریق کند تا خطر ایجاد خونریزی کاهش یابد.
- خاتمه : پس از اتمام آنژیوپلاستی، کاتتر از داخل عروق خارج میشود و محل تزریق با چسبندهای دارویی بسته میشود.
بعد از انجام آنژیوپلاستی، بیمار باید به دقت به دستورالعملهای پس از آنژیوپلاستی عمل کند و به مراقبتهای پس از عمل اهمیت بدهد. همچنین، ممکن است پزشک معالج شما به شما داروهایی برای کاهش خطر تشکیل لخته خون و نارسایی قلبی تجویز کند.
( کلینیک تخصصی درمان عروقی, تروما و اندوواسکولار,آنژیوگرافی و آنژیو پلاستی )
چه مراقبتهایی باید پس از آنژیوپلاستی انجام شود ؟
پس از انجام آنژیوپلاستی، باید به دقت به دستورالعملهای پس از آنژیوپلاستی عمل کرد تا خطر عوارض و نارساییهای ممکن کاهش یابد و به بهبودی سریعتر کمک شود. برخی از مراقبتهای بعد از آنژیوپلاستی عبارتند از:
- استراحت : پس از انجام آنژیوپلاستی، باید به مدت چند ساعت استراحت کرد و فعالیتهای شدید را اجتناب کرد.
- مصرف مایعات : مصرف مایعات به میزان کافی (مانند آب، آبمیوه، نوشیدنیهای بدون الکل و…) کمک میکند تا ماده تزریقی از بدن خارج شود و احتمال ایجاد نارسایی کلیه کاهش یابد.
- تزریق مقدار کافی از ماده حاجب : ممکن است پزشک معالج شما به شما در خصوص مصرف مقدار کافی از ماده حاجب پیشنهاد دهد تا خطر خونریزی در محل تزریق بیشتر نشود.
- استفاده از یخ : استفاده از یخ در محل تزریق به کاهش درد و تورم کمک میکند.
- مصرف داروهای تسکیندهنده درد : ممکن است پزشک معالج شما به شما داروهای تسکیندهنده درد پیشنهاد دهد تا درد و تورم در محل تزریق کاهش یابد.
- پیگیری موارد پزشکی : در صورتی که هرگونه عوارضی پس از انجام آنژیوپلاستی تجربه کردید، به پزشک معالج خود اطلاع دهید و در صورت لزوم به مرکز درمانی مراجعه کنید.
- ورزش : برای بهبود وضعیت قلبی و جلوگیری از تکرار نارساییهای قلبی، پس از آنژیوپلاستی، باید به تدریج و با رعایت دستورالعملهای پزشکی، ورزشهایی مانند پیادهروی، شنا، دوچرخهسواری و … را شروع کرد.
حتما قبل از انجام آنژیوپلاستی، دستورالعملهای دقیق پیش و پس از آنژیوپلاستی را با پزشک معالج خود مطالعه کنید و در صورتی که هرگونه سوال یا نگرانی دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
مزیت های آنژیو پلاستی
آنژیوپلاستی یا روش گسترش عروق قلبی (coronary angioplasty) یکی از روشهای درمانی برای برخی از نارساییهای قلبی است که دارای مزایای زیر است :
- کاهش علائم : آنژیوپلاستی بهبود جریان خون به قلب را به ارث میبرد و میتواند به کاهش علائمی مانند درد قلبی، تنگی نفس، خستگی و…, کمک کند.
- کاهش خطر ایجاد حمله قلبی : با گسترش عروق، خطر بروز نارسایی قلبی و حمله قلبی کاهش مییابد.
- روش غیرجراحی : آنژیوپلاستی روشی غیرجراحی و کمخطر است و نیازی به برش و بازکردن قفسه سینه و یا بستری شدن در بیمارستان ندارد.
- بازگشت سریع به فعالیتهای روزمره : پس از انجام آنژیوپلاستی، بیمار معمولاً به سرعت به فعالیتهای روزمره خود بازمیگردد و بهبود سریعتری را تجربه میکند.
- کاهش نیاز به انجام جراحی قلب باز : در برخی موارد، آنژیوپلاستی میتواند نیاز به انجام جراحی قلب باز را کاهش دهد.
- کاهش هزینه : آنژیوپلاستی هزینه کمتری نسبت به جراحی قلب باز دارد و میتواند به کاهش هزینههای درمانی کمک کند.
با این حال، باید توجه داشت که هر روش درمانی مزایا و معایب خود را دارد و همیشه باید با پزشک خود در مورد انتخاب بهترین روش برای درمان بیماری خود مشورت کنید.
( کلینیک تخصصی درمان عروقی, تروما و اندوواسکولار,آنژیوگرافی و آنژیو پلاستی )
آیا آنژیو پلاستی عوارض هم دارد ؟
بله، همه روشهای درمانی دارای عوارض و مشکلات ممکن است و آنژیوپلاستی نیز از این قاعده مستثنی نیست. برخی از عوارض ممکن پس از انجام آنژیوپلاستی عبارتند از:
- خونریزی : در محل تزریق مواد حاجب، خونریزی ممکن است اتفاق بیافتد.
- تورم و درد : ممکن است در محل تزریق و یا در منطقهای که آنژیوپلاستی انجام شده است، تورم و درد ایجاد شود.
- نارسایی کلیه : مصرف ماده تزریقی ممکن است باعث ایجاد نارسایی کلیه شود.
- اختلالات ریتم قلبی : در برخی موارد، آنژیوپلاستی ممکن است باعث ایجاد اختلالات ریتم قلبی شود.
- آسیب به عروق : ممکن است در اثر آنژیوپلاستی، آسیب به عروق وارد شود.
- عوارض دارویی : مصرف داروهای مورد استفاده در آنژیوپلاستی ممکن است باعث ایجاد عوارض دارویی شود.
- حمله قلبی : در برخی موارد، آنژیوپلاستی ممکن است باعث ایجاد حمله قلبی شود.
- عوارض ناشی از استفاده از دستگاههای پزشکی: برای انجام آنژیوپلاستی، از دستگاههای پزشکی مختلفی مانند کاتتر استفاده میشود که ممکن است باعث ایجاد عوارض ناشی از استفاده از دستگاههای پزشکی شود.
باید توجه داشت که عوارض بالا در برخی موارد نادر و یا خفیف هستند، اما در مواردی ممکن است جدی و حتی زندگیتهدید کننده باشند. برای پیشگیری از عوارض، مهم است که پس از آنژیوپلاستی، به دقت به دستورالعملهای پزشکی پیروی کنید و در صورت بروز هرگونه علائم نامطلوب با پزشک خود مشورت کنید.
( کلینیک تخصصی درمان عروقی, تروما و اندوواسکولار,آنژیوگرافی و آنژیو پلاستی )
سوالات متداول درمورد آنژیو پلاستی و آنژیوگرافی
1. آنژیوپلاستی و آنژیوگرافی چیست ؟
آنژیوپلاستی یا گسترش عروق قلبی، روشی است که در آن با استفاده از کاتتر و مواد حاجب، عروق پشت قلب گسترش داده میشوند. به عبارت دیگر، این روش بهبود جریان خون به قلب را به ارث میبرد و میتواند درمانی برای برخی از نارساییهای قلبی باشد.
آنژیوگرافی هم یک روش تصویربرداری است که با استفاده از کاتتر، ماده حاجب و دستگاههای تصویربرداری، تصاویری از عروق قلبی و آنژیوگرام قلبی تهیه میشود. این روش به پزشک کمک میکند تا علل نارسایی قلبی و دیگر مشکلات قلبی را تشخیص دهد.
2. آیا آنژیوپلاستی یک روش جراحی است ؟
خیر، آنژیوپلاستی روشی غیرجراحی و کمخطر است و نیازی به برش و بازکردن قفسه سینه و یا بستری شدن در بیمارستان ندارد. در این روش، با استفاده از کاتتر و مواد حاجب، عروق پشت قلب گسترش داده میشوند.
3. آیا آنژیوپلاستی در همه موارد موثر است ؟
خیر، آنژیوپلاستی در برخی از نارساییهای قلبی موثر است، اما در برخی موارد نمیتواند بهبودی را به ارمغان بیاورد. برای تشخیص و درمان بهتر، باید با پزشک خود مشورت کنید.
4. آیا آنژیوپلاستی دردناک است ؟
در برخی موارد، بیمار ممکن است درد و تورمی در محل تزریق مواد حاجب در آنژیوپلاستی تجربه کند اما این درد و تورم معمولاً بسیار کم و کوتاه مدت است و با مصرف داروهای تسکین درد کنترل میشود.
5. آیا بعد از آنژیوپلاستی باید بستری شد ؟
بستری شدن پس از آنژیوپلاستی در برخی موارد لازم است، اما در بیشتر موارد بیمار میتواند در روزانه خود بازگردد، البته با رعایت دستورالعملهای پزشکی.
6. آیا آنژیوگرافی خطرناک است ؟
آنژیوگرافی به عنوان یک روش تصویربرداری، دارای خطراتی مانند خونریزی، عفونت و آسیب به عروق است. با این حال، این روش تشخیصی بسیار مهم است و در صورت نیاز به تشخیص و درمان بیماریهای قلبی مورد استفاده قرار میگیرد.
7. آیا بعد از آنژیوگرافی باید بستری شد ؟
بستری شدن پس از آنژیوگرافی در برخی موارد لازم است، اما در بیشتر موارد بیمار میتواند به صورت روزانه بازگردد، البته با رعایت دستورالعملهای پزشکی.